5 LỖI PHÁT ÂM TIẾNG ANH KINH ĐIỂN CỦA TRẺ EM (KÈM GIẢI PHÁP)

Khi học tiếng Anh, các em sẽ thường mắc các lỗi phát âm tiếng Anh như không nhấn trọng âm, thiếu ngữ điệu, nhầm lẫn giữa các nguyên âm, phụ âm, âm cuối và nối âm. Nguyên nhân có thể đến từ việc các em thiếu vốn từ vựng, thiếu thực hành, giáo viên chưa có kinh nghiệm giảng dạy hoặc không được tiếp xúc trực tiếp với ngôn ngữ trong môi trường giàu tiếng Anh và thiếu tự tin.

Trong bài viết này, Apollo English xin chia sẻ một số lỗi phát âm tiếng Anh phổ biến của bé cùng các giải pháp sửa lỗi hiệu quả. 

5 Lỗi phát âm tiếng Anh phổ biến nhất 

Dưới đây là 5 lỗi phát âm tiếng Anh phổ biến nhất của trẻ em Việt khi bắt đầu học ngôn ngữ này: 

Bỏ qua dấu trọng âm

Lỗi phát âm tiếng Anh là sự sai khác trong cách phát âm âm tiết, từ hoặc câu trong quá trình giao tiếp bằng tiếng Anh. Điều này có thể gây ra hiểu lầm và khó khăn trong việc truyền đạt ý kiến và thông tin của người nói.

Trong đó, lỗi phát âm tiếng Anh dễ bắt gặp nhất ở các bé đó là bỏ qua dấu trọng âm. Nguyên do thường có thể là sự khác biệt ở đặc điểm ngữ âm giữa tiếng Việt và tiếng Anh. 

Trái ngược với tiếng Việt gồm sáu thanh điệu (sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng, ngang), tiếng Anh không có khái niệm thanh điệu tương tự. Thay vào đó, ngôn ngữ này dựa vào ngữ điệu để tạo ra giai điệu cho câu nói.

Hơn nữa, từ ngữ và câu nói trong tiếng Anh thường có hai yếu tố chính:

• Ngữ điệu (Intonation): Sự biến đổi âm giọng lên xuống trong câu.
• Trọng âm (Stress): Sự nhấn mạnh từ/ cụm từ quan trọng trong câu.

Nắm vững hai yếu tố này sẽ giúp lời nói của bé được truyền tải chính xác cảm xúc, ý nghĩa, mang đến sự tự nhiên và hiệu quả khi giao tiếp bằng tiếng Anh.

Nhưng đây cũng là lỗi phát âm tiếng Anh phổ biến nhất mà bất kỳ người Việt nào khi học ngôn ngữ này cũng dễ dàng mắc phải. 

Theo chia sẻ của cô giáo Phương Dung, một người đến từ Thanh Xuân, Hà Nội, trong tiếng Việt từ vựng có cấu trúc đơn âm tiết và chúng ta thường đọc từng âm tiết một mà không có trọng âm. 

Do đó, khi làm quen với tiếng Anh, một ngôn ngữ đa âm tiết, cộng với cách dạy chú trọng lý thuyết hơn thực hành khiến bé nói mà như đang đọc từng âm tiết một mà không nhận biết được trọng âm. Điều này dẫn đến việc phát âm từ nào cũng giống từ nào mà không có sự phân biệt giữa âm chính và âm phụ. Cách nói và phát âm này tạo cảm giác cứng nhắc và không có sự nhấn mạnh trọng âm, khiến người nghe khó hiểu và cảm thấy không tự nhiên.

Thiếu ngữ điệu trong câu nói 

Sự khác nhau về hệ thống ngữ âm, thanh điệu giữa hai ngôn ngữ không chỉ khiến bé dễ mắc lỗi phát âm tiếng Anh cơ bản “Không nhấn dấu trọng âm” mà còn dẫn đến việc thiếu ngữ điệu lên xuống trong một câu nói. 

Trong tiếng Anh, ngữ điệu và trọng âm được sử dụng để tạo ra sự phân biệt ý nghĩa và truyền đạt thông tin quan trọng. Ví dụ, trong câu "Do you like chocolate?", từ "like" được nhấn mạnh để hỏi về sở thích của người nghe. Điều này đòi hỏi người học phải nhấn trọng âm và sử dụng ngữ điệu phù hợp trong câu nói.

Vì vậy, khi bé đã quen với lối phát âm của “tiếng mẹ đẻ”, bé thường khó thích nghi với sự khác biệt về ngữ điệu và trọng âm trong tiếng Anh. Đồng thời, việc thiếu cơ hội luyện tập ngữ điệu và không nhận được phản hồi đúng đắn từ người dạy cũng góp phần làm gia tăng lỗi phát âm tiếng Anh của người Việt chúng ta.  

Bên cạnh đó, cách học tập trung vào ý nghĩa tiếng Việt của từ vựng mà không chú trọng vào cách phát âm, nhấn nhá ngữ điệu, trọng âm càng khiến bé đã sai lại càng sai. 

Nhầm lẫn giữa nguyên âm ngắn và nguyên âm dài 

Một lỗi phát âm tiếng Anh khác mà bé thường hay mắc phải đó là nhầm lẫn các nguyên âm ngắn và nguyên âm dài. Chẳng hạn, bé thường không phân biệt được phát âm của /i:/ (nguyên âm dài) và /ɪ/ (nguyên âm ngắn) trong các từ như:

• seat - sit;
• leave - live;

Như các em đã biết, 26 chữ cái chia thành 44 nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh. Trong 20 nguyên âm lại chia thành nguyên âm ngắn và nguyên âm dài với cách phát âm có điểm tương đồng nhưng vẫn rất khác nhau. 

Việc hay mắc lỗi phát âm tiếng Anh này cũng đến từ sự khác biệt về cấu trúc nguyên âm trong tiếng mẹ đẻ và ngôn ngữ thứ hai này. Trong tiếng Việt, có 12 nguyên âm chính là /a, ă, â, e, ê, o, ô, ơ, u, ư, i, y/. Mỗi nguyên âm chỉ có một âm tiết, cách phát âm khác nhau và không có sự phân biệt về độ dài.

Trong quá trình học tiếng Anh ở Việt Nam, bé thường ít được luyện tập phát âm đầy đủ và chính xác cho các nguyên âm ngắn và nguyên âm dài. 

Phần lớn môi trường giảng dạy tiếng Anh tại Việt Nam chưa tập trung đủ vào khía cạnh phát âm, do đó các em bị thiếu hụt cơ hội thực hành để nắm vững các phát âm của từng nguyên âm.

Người dạy cũng là người Việt Nam, vốn cũng không hoàn toàn nắm vững cách phát âm chuẩn xác như một người bản xứ thực thụ. Quá trình học, lắng nghe, bắt chước lại từ một “đầu vào” chưa chuẩn cũng khiến “đầu ra” của người học không được chính xác. 

Không bật âm cuối và thiếu liên kết âm  

Theo “Common Pronunciation Problems of Vietnamese Learners of English (2005)” đăng trên Tạp chí Khoa học ĐHQGHN của tác giả Hà Cẩm Tâm, người Việt thường hay bỏ âm cuối và phát âm /z/ thành /s/, /l/ thành /n/ và /ð/ thành /t/. Vì những phụ âm như s, l, h, r, d chỉ xuất hiện ở vị trí đầu từ trong tiếng Việt, nên người Việt sẽ gặp nhiều khó khăn khi phát âm những phụ âm này ở vị trí cuối từ.

Hơn nữa, một sự khác biệt to lớn giữa tiếng Việt và tiếng Anh đó là hiện tượng nối âm, nuốt âm giữa phụ âm và nguyên âm của tiếng Anh. Nếu tiếng Việt được đọc một cách rời rạc, không hề sử dụng nối âm hay nuốt âm thì người nói tiếng Anh hoàn toàn ngược lại. 

Điều này khiến người học, dù là trẻ em hay người lớn đều dễ mắc lỗi phát âm tiếng Anh lẫn gặp khó khăn khi muốn luyện nghe và nói trôi chảy như người bản ngữ. 

Phát âm sai một số phụ âm (consonant)

Ngoài ra, một lỗi phát âm của bé nữa đó là các em thường nhầm lẫn âm /ð/ với /d/, vì âm /ð/ trong tiếng Anh gây khó khăn cho bé vì không có trong tiếng Việt. Thay vào đó, các em thường dùng âm /d/ để thay thế nhầm thuận tiện hơn khi phát âm (lưu ý thuận tiện phát âm hơn không có nghĩa là sẽ giúp phát âm đúng). 

Ví dụ, từ "weather" được phát âm như "weder", "loathe" thành "loat", "then" thành "den", "rather" thành "rader".

Bên cạnh đó, người học tiếng Anh tại Việt Nam cũng thường nhầm lẫn âm /ʃ/ giữa /s/, đặc biệt là khi âm /ʃ/ đứng ở vị trí đầu từ. Thay vì phát âm "shoe", nhiều đứa trẻ sẽ phát âm "sue". Điều tương tự cũng xảy ra với các từ khác như "shine" thành "sine", "shape" thành "sape". 

7+ từ vựng tiếng Anh thường bị phát âm sai nhất 

Sau đây là 7+ từ vựng thông dụng hay bị phát âm sai nhất trong tiếng Anh và cách phát âm đúng của chúng. 

Pronunciation 

Đây là từ vựng điển hình cho việc bị nhiều bé phát âm sai bởi vì âm “o” bị lượt bỏ và thay vì là:

• Sai: proʊˌnʌn.siˈeɪ.ʃən
• Đúng: prəˌnʌn.siˈeɪ.ʃən 

Cupboard 

Mặc dù theo như cách sắp xếp, ta sẽ có hai từ cup: kʌp và board: bɔːd nhưng phát âm đúng của âm này sẽ là:

• Sai: Cupboard: kʌpbɔːd
• Đúng: Cupboard: ˈkʌb.əd

Salmon

Tên gọi của món cá nổi tiếng này sẽ “hơi” đánh đố chúng ta một xíu vì âm /l/ sẽ không được phát âm. Do đó, cách phát âm đúng cho từ vựng này là:

• Sai: salmon: ˈsælm.ən.
• Đúng: salmon: ˈsæm.ən.

Women

Mặc dù 3 chữ cái đầu của Women trông giống với từ Woman (ˈwʊm.ən) nhưng cách phát âm lại hoàn toàn khác:

• Sai: Women: ˈwʊm.in
• Đúng: Women: ˈwɪm.ɪn

Library/February

Hai từ dễ gặp lỗi phát âm tiếng Anh tiếp theo đó là “library”’ và “february”. Tuy nhiên, hai từ này cũng là thách thức đối với những người nói tiếng Anh bản địa chứ không riêng gì các bé đang học ngôn ngữ mới. Vì vậy, các em đừng lo lắng nếu cảm thấy khó khăn! Âm “br” trước âm “ry” có thể khiến bất cứ ai cũng phải há hốc mồm vì khó phát âm đó. 

• Library: ˈlaɪ.brər.i 
• February: ˈfeb.ru.ər.i 

Definitely

Đây là từ mà mọi người thường dễ gặp lỗi phát âm tiếng Anh vì nhấn sai dấu trọng âm. 

• Sai: Definitely: deˈf.ɪ.nət.li  
• Đúng: Definitely: ˈdef.ən.ət.li

Wednesday

Thông thường, đây là một từ khá dễ gây nhầm lẫn vì mọi người tưởng chừng như Wednesday được phát âm thành 3 âm tiết gồm [Wed], [nes] và [day]. 

Nhưng cách phát âm đúng của Wednesday là ˈwenz.deɪ [WENZ-day]. 

Southern

Nhiều người khi học tiếng Anh thường nhầm lẫn cách phát âm của từ này rất nhiều bởi vì nghĩ chữ South- trong Southern được nói giống với từ South. 

Tuy nhiên, hai từ này có cách phát âm hoàn toàn khác nhau:

• South: saʊθ
• Southern: ˈsʌð.ən 

Giải pháp sửa lỗi phát âm tiếng Anh của người Việt

Mục đích lớn nhất của việc phát âm tiếng Anh đúng không phải giúp người nói chuẩn xác như người bản xứ, mà là để người nghe có thể hiểu rõ ràng và đúng đắn điều mà người nói muốn diễn tả. (Theo Burns và Claire 2003)

Mặc cho tầm quan trọng của mình, phát âm luôn là khía cạnh ít được chú trọng nhất trong các chương trình giảng dạy tiếng Anh, dù ở mọi cấp học. Dưới đây là những giải pháp sửa lỗi phát âm dành cho các em. 

Luyện nghe 

Luyện nghe tiếng Anh thường xuyên là một cách quan trọng để nâng cao kỹ năng phát âm. Việc lắng nghe thường xuyên giúp các em quen với âm thanh của tiếng Anh, và khi em đã quen với âm thanh đó, việc phát âm cũng trở nên dễ dàng hơn. 

Các em hãy học cách lắng nghe thụ động, tức là chỉ việc nghe nhạc, xem video, xem phim tiếng Anh thường xuyên. Các em có thể lắng nghe khi đang thực hiện các công việc thường nhật như: tắm, nấu ăn, làm việc nhà hay khi đang có thời gian. 

Điều quan trọng là các em chỉ cần tập trung vào việc nghe, không cần quá chú trọng vào ngữ nghĩa hay từ vựng. Mục tiêu là để đôi tai quen với âm thanh và ngữ điệu của tiếng Anh. Cách luyện nghe như vậy có thể giúp chúng ta cải thiện kỹ năng nghe một cách tự nhiên và linh hoạt.

Bên cạnh đó, các em cũng nên thực hiện việc có chủ đích. Chẳng hạn, trong quá trình xem phim, chương trình truyền hình hoặc video tiếng Anh, hãy chú ý đến cách các nhân vật phát âm và sử dụng ngữ điệu khi nói. 

Đặc biệt, hãy tập trung vào những từ hay âm tiết mà các em thường gặp khó khăn hoặc mắc phải sai sót như /s/ và /ʃ/. Lắng nghe cẩn thận khi những âm thanh này xuất hiện trong từ và câu. Hãy nghe đi nghe lại nhiều lần nếu cần thiết. Luyện nghe tiếng Anh qua phim hoạt hình, hoặc các bài hát là một cách thú vị và hữu ích để nâng cao kỹ năng phát âm và ngữ điệu.

Luyện tập giao tiếp 

Điều mà người học cần nhất để phát âm hiệu quả đó là tham gia vào các cuộc giao tiếp bằng tiếng Anh trực tiếp với người bản xứ. (Theo Burns and Joyce, 1997). 

Luyện nói tiếng Anh trực tiếp với người bản xứ là một phương pháp hiệu quả để nâng cao khả năng phát âm. Khi tham gia vào các cuộc trò chuyện với người bản xứ, các em sẽ có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với âm điệu, ngữ điệu và ngữ cảnh ngôn ngữ thực tế. 

Bởi vì người bản xứ thường sử dụng các ngữ điệu tự nhiên và truyền đạt cảm xúc thông qua giọng điệu. Bằng cách nghe và mô phỏng ngữ điệu này, bé có thể cải thiện khả năng phát âm và truyền đạt ý nghĩa một cách tự nhiên.

Một lợi ích khác của việc luyện nói trực tiếp với người bản xứ là khả năng nhận biết và sửa lỗi phát âm ngay lập tức. Người bản xứ có thể cung cấp phản hồi và chỉnh sửa lỗi phát âm một cách tức thì, giúp người học nhận ra và khắc phục những sai sót trong phát âm của mình. Điều này giúp người học cải thiện khả năng phát âm và ngôn ngữ chính xác hơn.

Kể chuyện 

Trong cuốn sách "Focus on Speaking" của Burns và Joyce năm 1997, có giới thiệu kỹ thuật luyện phát âm tiếng Anh là "Storytelling và retelling". Kỹ thuật storytelling là một trong những phương pháp có thể áp dụng với người học ở bất kỳ cấp độ nào để nâng cao khả năng lưu loát khi nói tiếng Anh. 

Có nhiều kỹ thuật liên quan đến storytelling. Bố mẹ có thể khuyến khích bé kể câu chuyện dựa trên kinh nghiệm cá nhân, ký ức tuổi thơ, truyện cổ tích, truyện cười,...bằng tiếng Anh. 

Trong khi đó, retelling là á trình nhớ lại những gì bé đã nghe và đọc. Kỹ thuật retelling giúp phát triển khả năng sắp xếp thông tin từ các văn bản, phát triển kiến thức ngôn ngữ thông qua việc tiếp thu đặc điểm của các văn bản và phát triển khả năng vận dụng những gì đã học vào thực tế. 

Để thực hành kỹ thuật này, các em có thể lựa chọn một số hình ảnh, đọc một đoạn văn ngắn hoặc nghe một đoạn ghi âm. Sau đó, các em sẽ phải kể lại nội dung của hình ảnh, văn bản hoặc ghi âm đó bằng vốn từ và khả năng Anh ngữ của bản thân. Quá trình này sẽ giúp các rèn kỹ năng giao tiếp, tăng cường khả năng phát âm và nâng cao năng lực sử dụng ngôn ngữ.

Xem thêm: Cách phát âm tiếng Anh đúng cho trẻ em như người bản xứ

Bé phát âm chuẩn như Tây tại Apollo English 

Trên đây là 5 lỗi phát âm tiếng Anh mà bé thường xuyên mắc phải khi học ngôn ngữ này. Tuy nhiên, với phương pháp đúng đắn cùng sự kiên trì, Apollo English tin rằng, hành trình hoàn thiện và làm chủ một ngôn ngữ mới như tiếng Anh không còn là quá khó. 

Apollo English có đội ngũ giáo viên 100% là người nước ngoài với chuyên môn giảng dạy chuẩn quốc tế. Điều này mang lại cho học viên một môi trường học tiếng Anh đa dạng và đảm bảo chất lượng phát âm và hiểu rõ cách sử dụng từ vựng trong ngữ cảnh thực tế.

Bên cạnh đó, Apollo English cung cấp mô hình học tiếng Anh tiên tiến, độc đáo Apollo Active cho phép bé nhanh chóng nắm bắt quy tắc phát âm và cải thiện kỹ năng Nghe - Nói - Đọc - Viết. Thời gian hoàn thành mỗi cấp độ học được rút ngắn từ 9 tháng xuống còn 7,5 tháng, giúp học viên tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu suất học tập.

Với tất cả những ưu điểm này, Apollo English cam kết đào tạo cho học viên những kỹ năng tiếng Anh cần thiết để thành công trong một thế giới đang thay đổi liên tục và đầy thách thức.