Việc nâng cao trình độ đọc tiếng Anh không chỉ giúp các em nhỏ mở rộng vốn từ và ngữ pháp mà còn hỗ trợ bé cải thiện đáng kể các kỹ năng nghe, nói và viết.Trong bài viết này, Apollo English sẽ giới thiệu cách luyện kỹ năng đọc tiếng Anh hiệu quả cho các em nhỏ mà bố mẹ, thầy cô đều có thể vận dụng được.
Các cách cải thiện kỹ năng đọc tiếng Anh cho bé
Kỹ thuật luyện đọc tiếng Anh ENOLA
ECOLA (Extending Concepts through Language Activities) là một kỹ thuật học tiếng Anh giúp bé luyện đọc thông qua việc nghe và nói trong một môi trường tự nhiên và thoải mái.
Ví dụ: Trong quá trình đọc truyện "The Lion and the Mouse", thầy cô hoặc bố mẹ có thể hỏi ý kiến của bé về nội dung và thảo luận về các bài học rút ra từ các tình tiết:
- What do you think about this title? (Bạn nghĩ gì về tiêu đề này?)
- Who are the main characters in the story? (Ai là nhân vật chính trong câu chuyện?)
- What happens to the lion and the mouse? (Điều gì xảy ra với sư tử và chuột?)
- How do you think the mouse feels? (Bạn nghĩ chuột cảm thấy thế nào?)
- What can we learn from the story? (Chúng ta có thể học được gì từ câu chuyện?)
Ngoài việc trả lời các câu hỏi, hãy cho bé đọc văn bản tiếng Anh một cách chậm rãi, rõ ràng và có cảm xúc. Sử dụng bút highlight để làm nổi bật các từ vựng mới, ngữ pháp, cấu trúc câu và cách tác giả sử dụng ngôn ngữ để truyền đạt ý kiến và thông điệp trong câu chuyện.
Cách áp dụng phương pháp ENOLA
Áp dụng kỹ thuật ECOLA, các em không chỉ cải thiện kỹ năng đọc tiếng Anh mà còn phát triển khả năng suy nghĩ logic, mở rộng từ vựng, nắm bắt ngữ pháp và nâng cao khả năng giao tiếp. Để thực hiện điều này, bạn có thể làm theo các phương pháp sau:
- Xây dựng môi trường học tiếng Anh tự nhiên: Ba mẹ nên để trẻ có nhiều cơ hội tiếp xúc với tiếng Anh bằng cách thường xuyên trò chuyện và đọc sách cho bé nghe mỗi ngày.
- Tham gia các hoạt động tương tác: Khuyến khích bé tham gia vào các trò chơi và hoạt động nói như đóng kịch, kể chuyện bằng tiếng Anh để phát triển kỹ năng ngôn ngữ thông qua sự tương tác.
Tăng cường việc đọc đa dạng, đọc những gì bé thích
Để cải thiện kỹ năng đọc tiếng Anh, ba mẹ nên khuyến khích bé đọc đa dạng các tài liệu như tin tức, truyện cổ tích, thơ, truyện, tiểu thuyết và tạp chí Tiếng Anh. Việc này giúp bé làm quen với các thể loại văn bản khác nhau trong đời sống hằng ngày.
Một số nguồn tài liệu hay và nổi tiếng để bé luyện đọc mà Apollo gợi ý đến bạn như:
- Truyện và sách: "Cùng Khủng Long học tiếng Anh", "Truyện cổ tích ngôn ngữ Việt Anh", "My Little Island”, "Family and Friends", “Chicken soup” “Hen in the Pen”,…
- Báo và tạp chí: “TIME for Kids”, “National Geographic Kids”, “BBC Newsround”,…
Cách áp dụng các nguồn tài liệu này để nâng cao kỹ năng đọc tiếng Anh cho bé như sau:
- Chọn lọc theo sở thích và năng lực của bé: Ba mẹ cần chọn những cuốn sách phù hợp với độ tuổi và sở thích của bé. Đối với những bé mới bắt đầu, có thể chọn các sách có nhiều hình ảnh minh họa và câu văn đơn giản (như truyện Chú sâu háu ăn, The Cat in the Hat,...). Dần dần, khi kỹ năng đọc của bé cải thiện, ba mẹ có thể giới thiệu những cuốn sách dày hơn, có nội dung phức tạp hơn (như Lost in the Rain, What Is It?,..)
- Sử dụng các công cụ hỗ trợ: Ngoài sách giấy, ba mẹ có thể sử dụng các ứng dụng đọc sách trực tuyến hoặc các phần mềm giáo dục để bé có thể nghe và theo dõi chữ, từ đó cải thiện kỹ năng phát âm và nghe hiểu. Một số ứng dụng đọc truyện tiếng Anh siêu hay ba mẹ có thể tải về bằng điện thoại như Monkey Stories, Umbalena và Reading Eggs.
- Khuyến khích bé tự kể lại nội dung: Sau khi đọc xong một câu chuyện hoặc một bài báo, ba mẹ có thể yêu cầu bé kể lại những gì đã đọc. Điều này không chỉ giúp bé củng cố kỹ năng ngôn ngữ mà còn rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện và sáng tạo.
Nắm vững cấu trúc ngữ pháp, từ vựng
Một trong những vấn đề khiến bé cảm thấy “sợ” việc đọc tiếng Anh có thể xuất phát từ việc vốn từ vựng bị hạn chế, dẫn đến gặp khó khăn trong việc hiểu ý nghĩa mà văn bản muốn truyền tải. Do đó, để luyện kỹ năng đọc tiếng Anh thành công, bé phải được trang bị một lượng lớn từ vựng cùng khả năng nắm vững cấu trúc ngữ pháp.
- Học từ vựng theo chủ đề: Đầu tiên bố mẹ, thầy cô cũng có thể cho các em học tiếng Anh theo chủ đề quen thuộc như trường học, gia đình, động vật, màu sắc, số đếm,... bé sẽ nhanh chóng ghi nhớ tên gọi của mọi vật xung quanh thế giới của mình. Hoặc, bố mẹ có thể tham khảo cách giúp bé nhớ từ vựng tiếng Anh dễ dàng đã được Apollo English trong bài viết trước.
- Sử dụng flashcards: Flashcards là công cụ học tập hiệu quả để học từ vựng. Bạn có thể tạo flashcards với hình ảnh và từ vựng mới. Việc này giúp bé ghi nhớ từ vựng một cách sinh động và thú vị.
- Ghi chú lại từ vựng trong quá trình đọc: Trong khi đọc sách cùng bé, hãy sử dụng, bút highlight hoặc một cuốn sổ nhỏ để ghi lại những từ mới mà bé gặp phải. Mỗi từ mới, bạn nên ghi lại cả nghĩa của từ đó và một ví dụ cụ thể về cách sử dụng từ trong câu. Việc này không chỉ giúp bé mở rộng vốn từ mà còn giúp bé hiểu sâu hơn về cách dùng từ.
Ngoài ra, nếu trong quá trình đọc bé bắt gặp các từ vựng mới, bố mẹ, thầy cô cũng có thể hướng dẫn bé sử dụng từ điển tiếng Anh trực tuyến như Cambridge Dictionary để tra cứu.
Luyện đọc tiếng Anh đều đặn mỗi ngày
Để cải thiện kỹ năng đọc tiếng Anh, hãy đảm bảo rằng bé dành thời gian luyện tập đọc ít nhất 30 phút mỗi ngày. Ngoài ra, ba mẹ có thể thiết lập một khoảng thời gian cố định mỗi ngày như buổi tối trước khi đi ngủ để bé đọc sách.
Theo chị Huyền, mẹ bé Bảo Thy học sinh tiểu học tại Hà Nội có chia sẻ: “Mình cho bé nhà mình đọc sách tiếng Anh mỗi ngày và giờ con tiến bộ dữ lắm. Mình thường chọn mấy cuốn sách truyện có kèm hình minh họa dễ thương để con đọc mà không thấy chán. Hơn nữa, ban đầu mình cùng bé đọc có 5 phút mỗi ngày thôi, kiên trì mỗi ngày thì sau 1 năm thì bé nhà mình có thể tự đọc mà không cần mẹ bên cạnh nữa.”
Cách luyện kỹ năng đọc tiếng Anh
Đọc lướt (Skimming)
Đọc lướt là bước đầu tiên quan trọng trong quá trình học tập, giúp bé hiểu nhanh chóng các ý chính và nội dung tổng quát của văn bản tiếng Anh.
Cách Áp Dụng:
- Bước 1 - Tập trung vào phần quan trọng: Khi đọc lướt, bé nên dò mắt qua các phần chính của văn bản như tiêu đề, các đầu đề phụ, và các đoạn văn đầu tiên hoặc cuối cùng của mỗi phần.
- Bước 2 - Chú ý đến các từ khóa: Tìm các từ khóa quan trọng như những chữ được in đậm, in nghiêng, hoặc các tên riêng như địa danh và tên người. Các từ này thường mang thông tin quan trọng về chủ đề và ý chính của đoạn văn.
- Bước 3 - Đọc nhanh và hiệu quả: Khuyến khích bé tập đọc nhanh các dòng đầu của mỗi đoạn để nắm bắt ý chính, sau đó có thể bỏ qua những chi tiết không cần thiết.
- Bước 4 - Sử dụng bút chì hoặc bút đánh dấu: Dùng bút để đánh dấu những thông tin quan trọng khi đọc sẽ giúp bé dễ dàng ôn tập và nhớ lâu hơn.
Đọc lặp đi lặp lại
Nhà ngôn ngữ học Paul Nation đề xuất việc cho bé đọc đi đọc lại cùng một văn bản ít nhất ba lần sẽ giúp bé làm quen với từ vựng và cấu trúc câu, từ đó cải thiện tốc độ đọc tự nhiên mà không cần phải ngừng lại để suy nghĩ. Ngoài ra, việc này cũng giúp bé tăng cường khả năng hiểu và ghi nhớ nội dung, cũng như liên kết các ý trong văn bản với nhau một cách có rõ ràng hơn.
Để áp dụng phương pháp này, bạn có thể làm theo các bước sau:
- Bước 1 - Chọn văn bản phù hợp: Ba mẹ có thể chọn các mẩu truyện về các chủ đề quen thuộc xung quanh cuộc sống hằng xung quanh bé như gia đình, bạn bè, động vật,…
- Bước 2: Đọc to lần đầu: Tiếp theo, ba mẹ hoặc giáo viên đọc to văn bản cho bé nghe, chú ý phát âm rõ ràng và chính xác. Giải thích ý nghĩa của từ mới và cấu trúc câu trong văn bản.
- Bước 3 - Bé tự đọc: Khuyến khích bé đọc lại văn bản một mình. Hãy khuyến khích bé đọc to rõ, biểu đạt cảm xúc giống các nhân vật trong câu chuyện
- Bước 4 - Lặp lại quá trình: Bé tiếp tục đọc văn bản này nhiều lần. Sau mỗi lần, bé có thể đọc to hơn và cố gắng tăng tốc độ đọc mà vẫn đảm bảo hiểu được nội dung.
- Bước 5 - Thảo luận và kiểm tra hiểu biết: Sau mỗi vài lần đọc, ba mẹ hãy thảo luận với bé về nội dung văn bản để kiểm tra sự hiểu biết và ghi nhớ của bé. Có thể đặt câu hỏi hoặc yêu cầu bé tóm tắt nội dung đã đọc.
Nguyên tắc rèn luyện kỹ năng đọc tiếng Anh cho bé
Đâu là nguyên tắc mà thầy cô, bố mẹ cần lưu ý khi luyện kỹ năng đọc tiếng Anh cho bé? Để trả lời câu hỏi này, giảng viên kiêm tác giả của nhiều cuốn sách dạy tiếng Anh Jemery Hammer đã liệt kê 3 nguyên tắc sau:
Đọc không phải là một kỹ năng thụ động
Đọc không chỉ là hoạt động nhìn vào từng chữ và hiểu nghĩa của chúng một cách đơn giản. Đây là một quá trình chủ động, yêu cầu trẻ tương tác tích cực với văn bản để hiểu sâu sắc nội dung và ý nghĩa được truyền đạt.
Chính vì thế, bố mẹ nên dành thời gian đọc cùng con, thảo luận về những câu chuyện và nhân vật trong sách, từ đó giúp con hiểu sâu hơn về những ý nghĩa và bài học rút ra từ sách. Qua đó, trẻ có thể hiểu các lập luận và dẫn chứng mà tác giả đưa ra, phát triển kỹ năng phân tích và đánh giá, từ đó quyết định liệu mình có đồng ý với các điểm được trình bày trong văn bản hay không.
Nếu không có sự tương tác sâu sắc này, việc đọc sẽ trở nên hời hợt và trẻ có thể nhanh chóng quên đi những thông tin vừa tiếp nhận.
Cho bé dự đoán nội dung văn bản.
Khi cho bé đọc một cuốn sách, truyện tiếng Anh nào, thầy cô cũng nên đưa ra một số gợi ý về nội dung mà bé sắp được khám phá. Chẳng hạn, thông qua bìa sách, tên tiêu đề, hình ảnh, trang phụ lục,... sẽ kích thích trí tưởng tượng của các cô học trò nhỏ khi nghĩ ra một cốt truyện dựa trên các gợi ý. Điều này giúp các em hào hứng và tích cực vào quá trình đọc hiểu tiếng Anh hơn bao giờ hết.
Trẻ cần tham gia tích cực vào việc đọc
Giống như mọi hoạt động khác trong bài học, học sinh nếu không tham gia tích cực vào quá trình đọc hiểu một văn bản, không có sự quan tâm và tận hưởng thì khó có thể hưởng những lợi ích của việc đọc.
Khi các em thực sự hứng thú với chủ đề, các em sẽ đặt tâm mình vào bài đọc tiếng Anh để hiểu những ý nghĩa, thông điệp và kích thích các kỹ năng ngôn ngữ của mình.
Trên đây là các nguyên tắc của việc đọc cùng các cách cải thiện kỹ năng đọc tiếng Anh cho bé. Bằng cách kiên trì áp dụng các phương pháp này, Apollo English tin rằng bé sẽ ngày càng hoàn thiện hơn khả năng ngôn ngữ của mình.